Dit boek is niet gemakkelijk. Niet dat er veel moeilijke woorden worden gebruikt, of dat de vertaling ongemakkelijk aanvoelt, maar het liet mij met een ongemakkelijk gevoel achter. Alsof er iets was blootgelegd. Het enige wat ik kan bedenken dat blootgelegd was is mijn onwetendheid over Afrika. Het feit dat ik het ‘Afrika’ noem zegt al genoeg, want Afrika is een continent, met verschillende landen, verschillende culturen en verschillende problemen maar ook ongetwijfeld verschillende prachtige dingen.

Het boek speelt zich af in Zuid-Afrika en is eigenlijk een beschrijving van de littekens die het verleden van de apartheid heeft achtergelaten en hoe de inwoners van het land hiermee om proberen te gaan. De school die directrice Mohumagadi heeft opgericht is een school voor de toekomst. Het is ‘de excellente school’, met excellente leerlingen, die nooit gestraft hoeven worden, maar die worden opgeleid tot de toekomst van een land zonder apartheid en zonder leiders zoals zij die vlak na de apartheid in totale chaos ontaardden en door corruptie Zuid-Afrika de afgrond in leken te duwen.

Maar de school krijgt te maken met een schandaal en een blanke priester wordt gestuurd om de strafklas te leiden. Mohumagadi houdt niet van priesters, niet van religie, niet van blanke bemoeienis en dan blijkt de priester ook nog een oude bekende te zijn. Een nogal verwarde oude bekende, die de verhoudingen in de school bijna, maar net niet helemaal per ongeluk op scherp zet.

Het boek is niet dik; in 206 bladzijden beleef je de onafwendbaarheid van een drama veroorzaakt door misverstanden die niks te maken hebben met fouten, maar met menselijkheid. De taal is helder, hoewel soms in lange zinnen, en de jonge schrijfster (1985) beschrijft elk karakter tussen de zinnen door; geen van de hoofdrolspelers is perfect, maar je begrijpt ze allemaal. Je kan niet van ze houden, maar ze ook niet haten. Misschien door het ongemakkelijke gevoel van ‘dicht op de huid’ is dit een boek wat ik met plezier en aandacht heb gelezen, maar wat ik niet snel nog eens zou lezen. Toch een aanrader als je van iet speciaals houdt.

Kopano Matlwa leest voor uit ‘Spilt Milk’ op ‘Not the London Book Fair’:
http://youtu.be/MEAmLxgShTo
Gedane zaken / Kopano Matwla / vertaling door Lidwien Biekmann / Uitgeverij Ailantus / 2011 / 224 pag.  / ISBN 9789089530745
Deze recensie is gemaakt door Floor Verhoeven, student aan de Universiteit van Leiden