Het Scheve Meisje van Yvon Né speelt zich af in de jaren vijftig wanneer een huwelijksleven pas compleet is wanneer er kinderen zijn. Dus er komt een kind, een dochter. Maar niet het meisje waarop de ouders hoopten, geen kind om mee te pronken, eerder een om je voor te schamen. De ouders zijn bang voor het onbereikbare wezen dat niemand nodig lijkt te hebben. Ze zien niet hoe dit meisje zich ervan bewust is te leven in een wereld waarvan de gebruiksaanwijzing ontbreekt. In Het scheve meisje vindt Yvon Né woorden voor de manier waarop een kind van tussen de twee en elf kijkt, leeft en voelt. Een kind dat de dingen om zich heen op een eigen manier beleeft om de wereld leefbaar te maken en daarin niet door haar omgeving begrepen wordt.

Het verhaal wordt verteld vanuit het oogpunt van Het Meisje. Het meisje groeit op in de jaren vijftig/zestig. De lezer maakt kennis met het meisje en beleeft via haar ogen haar leven mee. Jaren vijftig waarin het normaal was dat je trouwde en kinderen kreeg, moeders die thuis bleven en vaders die de kost verdienden. Het gaat niet anders in het gezin van het meisje. Het meisje is anders, niet de dochter waar vader en moeder van droomden om te hebben. Zou het komen door het feit dat ze een beperking heeft, ze heeft scoliose. “Wat is dat kind scheef” of is het gewoon het feit dat het meisje de wereld onbegrijpelijk vindt en zich niet kan aanpassen aan wat wenselijk is in die tijd.

Ik heb nog niet eerder iets van Yvon Né gelezen maar de titel en de achterflaptekst trokken me aan om dit boek toch op te pakken en te lezen. Toen ik voor het eerst de achterflaptekst las dacht ik dat het ging over een meisje met een andere beperking ik dacht niet na over scoliose. Ik weet niet wat ik wel in mijn hoofd had maar toen ik begon te lezen werd het natuurlijk al vrij snel duidelijk dat het hierom ging. Het feit dat het boek vanuit het oogpunt van het meisje verteld wordt was me niet onbekend, eerder dit jaar las ik al de Zwaluwman van Gavriel Savit voor de Leesfabriek en die is ook vanuit het oogpunt van het kind (de hoofdpersoon in beide boeken) geschreven, toch moest ik wel weer even wennen om vanuit dat oogpunt te lezen. Het boek wordt aan elkaar verweven met een bijna sprookjesachtige manier van schrijven, iets wat ik enerzijds erg prettig vind lezen en anderzijds duurt het soms wat langer voor ik er lekker in zit. Toch is de wijze waarop het boek is geschreven een manier waardoor niet alleen de gebeurtenissen maar ook de persoonlijkheid van het meisje aangrijpend zijn en mij in dit geval mee trokken in het verhaal.

Door het feit dat het meisje scoliose heeft en op een dag ineens wakker wordt als ‘het scheve meisje’ is het voor haar ouders niet altijd even gemakkelijk om met haar om te gaan. Ze is onhandig, lief maar soms ook een moeilijke dromer en daarmee maakt ze het af en toe erg moeilijk voor het ouders die juist heel praktisch en gewoon zijn. Zij hadden het liefst een vrolijk en makkelijk kind gehad en weten niet goed wat ze met haar aan moeten. Het ideaalbeeld wat zo belangrijk voor ze is kunnen ze niet goed nastreven met een dochter als zij.

Het meisje daarentegen is creatief en, van wat je te weten komt, erg intelligent en gaat meer dan eens helemaal op in haar eigen wereld. Het boek wordt dan ook vaak vermengd met de werkelijkheid en de droomwereld waarin het meisje zich vaak bevindt. Dit tot er weer iets gebeurd en de werkelijkheid ineens weer binnendringt in haar hoofd. In die werkelijkheid is het meisje absoluut niet dat perfecte meisje die haar ouders zo graag willen. Ze is argwanend, maakt fouten en is soms zelfs agressief. De relatie met haar ouders is niet gemakkelijk al is het op sommige momenten erg lieflijk om te zien hoe de ouders er toch het beste van proberen te maken of juist helemaal niet.

Zoals ik al eerder zei is het meisje ook erg intelligent maar lijken haar ouders daar niet mee om te kunnen gaan en wanneer ze bijvoorbeeld een goed resultaat haalt op school en daarover verteld lijkt het of haar ouders denken dat het een soort arrogantie is. Ze krijgt bijnamen die je normaal niet als ouders zou geven (ik zou dat in ieder geval niet geven aan eventuele kinderen!). Né heeft aangegeven dat het boek semi-autobiografisch is en daarmee een inblik in haar eigen leven geeft. Het boek is écht, het komt kwetsbaar over, het is eerlijk en het geeft een goed voorbeeld voor mensen die anders zijn dan een ander en welzeker een goed einde brengen aan een leven die ze misschien wel op alle fronten tegen zit.

Het boek was hartverscheurend en ik ga het aan iedereen aanraden waarvan ik weet dat als ze dit boek gaan lezen het net zo zullen beleven als ik. Ik ben benieuwd wat jullie ervan vinden. Het boek is een goede aanrader en ik moet misschien toch maar eens die bibliotheek induiken om andere boeken van Yvon te gaan lezen!

Deze recensie is geschreven door Daphne Maatman, 26 jaar, Sociaal Pedagogisch Hulpverlener, werkzaam met mensen met een verstandelijke beperking. Wil je volgen wat ze leest, kijk dan op haar Instagram: daffodilsbooks.

Het Scheve Meisje / Yvon Né / De Geus / 5 April 2016 / 285 pag. / ISBN: 978 904 4536 713