Mijn hele boekenkast durf ik erop te verwedden: dit boek heb je ongetwijfeld wel eens in de boekhandel zien liggen. De Nederlandse versie, De acht bergen, had ook mijn aandacht al meerdere malen getrokken. De roman van documentairemaker Paolo Cognetti (1978) is een internationaal succes. Waarom? Het zou de nostalgische, maar nooit overemotionele toon van het boek kunnen zijn. Misschien zijn het zijn personages en de diepe vriendschap die zij ontwikkelen. Of is het toch puur het decor, de onherbergzame toppen van de Alpen, dat dit boek zo speciaal maakt? Voor mij is het de manier waarop al deze stukjes precies goed in elkaar passen. Cognetti heeft het hoe dan ook voor elkaar gekregen een prachtige roman neer te zetten, waarvan je de effecten nog weken blijft voelen.

Als Nederlander zijn bergen niet bepaald onze natuurlijke leefomgeving, maar ik heb goede herinneringen aan vakanties met mijn familie. Ik herkende me dan ook direct in bepaalde uitspraken van de schrijver. De verbazing, de nietigheid die hoort bij het zien van bergachtige panorama’s is ongelofelijk goed beschreven. It wasn’t much of a spectacle, only water that had run there from the mountain. And yet it was spellbinding: I don’t know why. Toch hoeft, om van het boek te kunnen genieten, ook niet alles herkenbaar te zijn. Ik ben er van overtuigd dat je geen liefde voor de bergen hoeft te hebben om van dit boek te houden. Hierbij moet ik je wel waarschuwen: ben je nog nooit in de bergen geweest, dan zal je na het lezen van dit boek een reisje moeten boeken. Het verlangen naar dit gevarieerde landschap is zo geschreven, dat het ontzettend aanstekelijk is.

Hoe het ook zij, de Alpen vormen een prachtig decor voor de vriendschap die Pietro sluit met de buitenjongen Bruno. Ondanks hun enorme verschil in afkomst brengen zij elke zomer met elkaar door in de bergen. Beiden zijn ze van weinig woorden. Hun interacties worden in groot detail besproken, vaak doorspekt met herinneringen. De kleine hoeveelheid dialoog biedt hier ruimte voor stilte, maar ook voor uitgebreide beschrijvingen van de omgeving. Ook de relatie tussen Pietro en zijn vader speelt in dit boek een grote rol. Pietro’s vader begeleidt hem als leermeester door de bergen, maar is vaak even ruig en hard als het omgevende landschap. De verhouding tussen vader en zoon loopt als een rode draad door de emotionele toppen en dalen van The Eight Mountains.

Wat deze roman echt doet opvallen tussen alle anderen, is de toon. Denk aan het meest nostalgische liedje dat je ooit gehoord hebt. Het gevoel dat je krijgt als je dat liedje hoort, is constant aanwezig tijdens het lezen van dit boek. Zelf had ik nog nooit zoiets gelezen. Cognetti bespreekt de hachelijke balans tussen het geluk van de jeugd en de hardheid van het echte leven; niet meteen een thema dat mij als ‘jongeling’ snel zou aanspreken. Toch kan ik niet ontkennen dat ook ik tijdens het lezen moest terugdenken aan jeugdherinneringen. Alle puzzelstukjes samen leiden tot een roman die een genot is te lezen. The Eight Mountains is een verhaal over mannelijke vriendschap, nostalgie en heel, heel hoge toppen – waarbij ook extreem diepe dalen komen kijken.

Ik heet Lisa Warners, woon in Utrecht en zit in de zesde klas op het Christelijk Gymnasium. Ik lees al sinds ik heel klein ben. Tegenwoordig lees ik vooral veel Young Adult fantasy en Engelse/Nederlandse literatuur, bij voorkeur in het Engels. Tot mijn favorieten behoren de A Court of Thorns & Roses serie, To Kill a Mockingbird, The Remains of the Day en Fangirl. Mijn favorieten wisselen echter nogal per dag en per humeur.

The Eight Mountains / Paolo Cognetti / vertaald uit Italiaans door Erica Segre & Simon Carnell / Havill / januari 2018 / 224 blz. / 9781787300149