Zwijmelen over pubers die worstelen met zichzelf

In boekenland zijn stoornissen en enge ziektes ontzettend hip. Smetvrees, zeldzame vormen van kanker, obesitas, niet in staat zijn gezichten te herkennen… En dat zijn alleen nog maar de aandoeningen die voorkomen in Op mijn schouders van Jennifer Niven en Een weeffout in onze sterren en Schildpadden tot in het oneindige van John Green. Ook De liefdesbrieven van Abelard en Lily van Laura Creedle kan zonder problemen aan dit lijstje worden toegevoegd.

Waarom dit soort boeken het zo goed doen in het genre Young Adult? Misschien omdat iedereen (niet alleen Young Adults) zich anders voelen dan ieder ander. Of misschien omdat er nu eenmaal heel veel mensen die zelf worstelen met een ziekte, stoornis of ander ongemak. Het is fijn om herkenbare verhalen te lezen. En als je zelf geen probleem hebt, is lezen een manier om anderen te begrijpen. Geen wonder dat er boeken blijven uitkomen waarin pubers worstelen met allerlei vervelende zaken.

In de debuutroman De liefdesbrieven van Abelard en Lily van Laura Creedle worstelt Lily met de chaos in haar leven en haar hoofd, veroorzaakt door haar ADHD. Ze wordt hopeloos verliefd op Abelard, die juist een extreem gestructureerd leven nodig heeft, omdat hij Asperger heeft. Vragen om problemen? Dat is het zeker!

Het mooie is dat de liefde tussen Lily en Abelard centraal staat en niet hun ADHD of autisme. Het is een belangrijk deel van hun leven en beïnvloedt hun zelfbeeld, maar tegelijkertijd is het niet wat ze tot interessante, unieke personen maakt. Lily is grappig, enthousiast en gepassioneerd – los van haar ADHD, dyslexie en suïcidale gedachten. Abelard is intens, zelfverzekerd en lief – los van zijn Asperger en paniekaanvallen. Beide personages hebben soms moeite zichzelf los te zien van hun “labels”, maar ze leren steeds meer om hun eigenaardigheden juist te waarderen.

De vraag is natuurlijk of ADHD en Asperger realistisch worden weergegeven. Voor iemand die zelf nooit tests heeft ondergaan, nooit geopereerd is, zelf geen enkele vorm van ADHD, autisme of zelfs maar dyslexie heeft, is het natuurlijk heel lastig te bepalen of het een realistisch boek is. Ik heb een bril om auto te rijden en weeg een paar kilo meer dan ideaal zou zijn, maar verder dan dat kom ik niet. Natuurlijk heb ik als docent wel ervaring met ADHD en allerlei vormen van autisme en het verhaal van Lily en Abelard komt op mij heel echt over. Het geeft een mooie inkijk in alles wat erbij komt kijken. De suïcidale gedachten voelen iets minder echt, misschien omdat er niet heel erg de nadruk op ligt en de gesprekken bij de dokter luchtig blijven.

Bovenop alle problemen heeft Lily ook nog eens een slechte band met haar vader. Het hele verhaal vertellen zou te veel spoilers opleveren, maar de vader woont in elk geval niet meer bij Lily, haar moeder en haar zusje. Ook dit deel van het verhaal is niet altijd even realistisch, omdat Lily in allerlei droomverhalen gelooft rond haar vader. Voor de lezer is al vrij snel duidelijk dat Lily niet helemaal snapt wat er aan de hand is met haar vader en het is hartverscheurend als ze achter de waarheid komt. Pas wanneer Lily eindelijk haar oogkleppen afzet, wordt het verhaal rond haar vader realistischer, al wordt dit nergens goed genoeg uitgewerkt om echt emotie bij de lezer op te roepen.

Het beste aan De liefdesbrieven van Abelard en Lily is en blijft de romance tussen de twee pubers. Van de ene kant zijn ze anders dan anderen, maar tegelijkertijd zijn ze ook gewoon twee verliefde middelbare scholieren. In plaats van sexy foto’s naar elkaar te sturen, flirten ze door citaten naar elkaar te sturen uit het middeleeuwse liefdesverhaal Abélard en Héloïse. Die citaten zijn vaak prachtig en het is ook gewoon ontzettend schattig hoe onhandig het geflirt eraan toegaat. Het is vertederend en herkenbaar. Voor iedereen die wil zwijmelen of in het hoofd van iemand met ADHD, dyslexie, depressie of autisme wil kruipen, is het boek van Laura Creedle een aanrader.

Deze recensie is geschreven door Joke Simmelink (°1992). Ze was al voor ze kon lezen dol op boeken. De studie Nederlands Taal en Cultuur aan de Radboud Universiteit te Nijmegen lag dan ook voor de hand. Daar behaalde ze ook haar eerstegraads lesbevoegdheid Nederlands. Nu woont ze in Eindhoven met haar vriend en geeft ze les op een middelbare school in Helmond. Naast haar drukke baan als docent leest ze vooral Nederlandse literatuur en (Engelstalige) Young Adult fantasy.

De liefdesbrieven van Abelard en Lily / Laura Creedle / Vertaling door Tjalling Bos / Uitgeverij J.H. Gottmer / 2018 / 350 pag / ISBN: 9789025769635