Vorige week las ik het boek Bad Feminist van Roxane Gay. Ik ben me er terdege van bewust dat dit een vreemd begin van een recensie over een ander boek is, maar vertrouw me, er zit een reden achter. Gay schrijft in haar essay Not here to make friends over de ongrijpbaarheid van de beschrijving ‘sympathiek’. Ze is van mening dat wij veel te gefocust zijn op sympathieke karakters. Ik was wat sceptisch – sympathieke karakters kunnen ons wat leren! Sympathieke karakters zijn sterk en leuk en toppers. Direct na deze verzameling essays las ik Donkergroen bijna zwart van Mareike Fallwickl. Ik heb van alles te zeggen over Donkergroen bijna zwart, maar het allerbelangrijkste is: Gay had gelijk. De onsympathieke karakters zijn absoluut het interessantst.

Marie is een nieuwe bewoner in het bergdorp. Na een onbedoelde zwangerschap hebben zij en Alexander besloten hier naartoe te verhuizen. Als moeder van Moritz, en nu ook Sophia, is Marie niet ongelukkig, maar ze voelt zich niet op haar gemak daar bovenop de berg. Dan ontmoet ze Sabrina. Moritz en Raffael, Sabrina’s zoon, zijn vanaf dat moment onafscheidelijk. Marie zou gelukkig moeten zijn dat haar zoon zo’n snelle vriendschap gemaakt heeft – misschien kan ze het zelfs gebruiken om zelf een vriendschap te sluiten met Sabrina! Toch duiken er problemen op: berichten over pestgedrag, ongelukken, bijtafdrukken op Moritz’ enkels. Het wordt ons als lezer snel duidelijk dat Raffael, op z’n zachtst gezegd, niet helemaal goed in zijn hoofd is. Fallwieckl weet op een indrukwekkende manier de spanning erin te houden, door op de vlakte te blijven over het hoe van alles. Hoe is de vriendschap van ‘Motz en Raf’ tot een einde gekomen? Hoe komt het dat Raffael zo ontzettend wreed is? En hoe past Johanna in het grote geheel?

Je loopt voortdurend rond met vragen terwijl je dit boek leest. Je leest door om de sensationele, spectaculaire antwoorden te ontdekken. Misschien is dat wel de reden dat, in ieder geval voor mij, de uiteindelijke climax wat tegenvalt. Raffael blijkt niet meer of minder meegemaakt te hebben dan de typische hot, self-tortured guy. En toch… hij intrigeert. Ik had geen enkele connectie met de karakters in dit boek. Marie vond ik zeurderig, Moritz zwak, Johanna te dramatisch en Raffael is ronduit een sociopaat. En toch… ze intrigeren. Het zijn geen sympathieke karakters, maar ze zijn wel menselijk. Ze hebben hun goede en hun slechte momenten. Ze nemen beslissingen gebaseerd op hun positieve en negatieve eigenschappen en worden gedwongen de gevolgen te dragen. Met andere woorden: wat dit boek écht interessant maakt, is juist die unlikeability van de karakters.

Verraad is de rode draad door dit boek. Helaas ligt de dynamiek van vriendschap daar in dit geval dicht tegenaan. Niet alleen onderling, maar ook op individueel niveau is het een worsteling. Alle karakters in Donkergroen bijna zwart komen maar met moeite het leven door. Het wordt snel duidelijk, dat deze moeite van generatie op generatie wordt doorgegeven. Ouders zijn het voorbeeld, geven een kind een richtlijn. De ontdekking dat ouders ook heel domme keuzes kunnen maken, voelt net zo zeer als verraad als wanneer een vriend je kwetst. Het doorbreken van patronen is moeilijk. Toch biedt het einde van het boek hoop. Onafhankelijk van hoe zeer ik Moritz onsympathiek vind, duim ik voor hem. Laat me maar zien dat je meer waard bent. Doorbreek het patroon.

Overigens: check out de recensie van Bad Feminist op www.deleesfabriek.nl als je nieuwsgierig bent 🙂

Donkergroen bijna zwart/Mareike Fallwickl/vertaald uit het Duits door Irene Dirkes/Nieuw Amsterdam/mei 2019/384 blz./9789046825181

Liza Warners: ik ben student aan de TU Delft. Ik lees al sinds ik heel klein ben. Tegenwoordig lees ik vooral veel Young Adult fantasy en Engelse/Nederlandse literatuur, bij voorkeur in het Engels. Tot mijn favorieten behoren de A Court of Thorns & Roses serie, To Kill a Mockingbird, The Remains of the Day en Fangirl. Mijn favorieten wisselen echter nogal per dag en per humeur.

Dit boek kun je meteen bestellen via de bestellink van Libris.nl

 

 

No Comments

Post a Comment