Wij zien het elke dag. Nou ja, we zien het elke dag op de televisie. Vluchtelingen in bizarre, onvoorstelbaar grote hoeveelheden. De meningen over waar al deze mensen terecht moeten zijn verdeeld. Ik twijfel er niet aan dat jij er ook het een en ander van vindt. Het ingewikkelde is: voor ons, die vanaf onze luie stoel Rob Trip over de problemen horen vertellen, is het nogal een ver-van-je-bed show. Giuseppe Catozzella maakt in zijn roman Ook jij zult stralen duidelijk hoe het is – hoe het voelt – als je dorp, waar al honderden jaren geen nieuwe mensen gekomen zijn, opeens onderdak moet bieden aan een familie. Een familie van vréémdelingen. Toch is dit niet wat deze roman zo mooi maakt. De echte kracht van dit verhaal is dat hij verteld wordt door de ogen van de twaalfjarige Pietro.

Het Noord-Italiaanse gezin van Pietro en zijn zusje Nina is uit elkaar gevallen: hun moeder is overleden, hun vader is zijn baan kwijt. In de zomer gaan broer en zus logeren bij hun opa en oma, die in Zuid-Italië wonen. Terwijl Pietro probeert te ontdekken hoe hij zonder zijn moeder kan leven, staat het dorp op zijn kop. Een familie van zeven vreemdelingen is ontdekt in de oude toren. Ook hier, op deze zo kleine schaal, zijn de meningen verdeeld. Zi’ Rocco, grootgrondbezitter en nota bene zelf een immigrant, schreeuwt om het hardst dat de vreemdelingen weg moeten. Réfe, een van Pietro’s beste vrienden, is in eerste instantie ook niet bepaald gelukkig over de jongste toevoeging aan de bewoners. Hoewel het boek niet lang is, vindt er veel ontwikkeling plaats in de verschillende dynamieken tussen de karakters. Gelukkig doet Catozzella dit heel natuurlijk, waardoor het boek op geen enkel moment gehaast voelt.

Catozzella heeft het zichzelf met de opzet van deze roman niet makkelijk gemaakt. Hij moet de psychologie van een kind combineren met sociaal commentaar op de vreemdelingencrisis. Deze combinatie heeft twee kanten. Aan de ene kant had het commentaar een stuk scherper kunnen zijn als het verhaal verteld werd door een oudere dorpsbewoner, of door een van de vreemdelingen. Aan de andere kant voegt Pietro’s perspectief iets heel unieks toe. De onschuld en eerlijkheid van de twaalfjarige jongen geven juist een onbevooroordeelde toon aan het verhaal. In een kwestie die zo geladen is, waarin iedereen een mening heeft, is het perspectief van een kind de enige goede keuze die Catozzella had kunnen maken.

Er zijn ongetwijfeld meer romans geschreven over het vluchtelingenprobleem. Sommige daarvan zullen een sterkere boodschap uitdragen dan Ook jij zult stralen. Toch durf ik te beweren dat geen enkele van deze verhalen zo eerlijk is als dat van Pietro. Als jongen die zijn weg probeert te vinden zonder zijn ouders, moet hij ongelofelijk veel uitzoeken. Het psychologische en sociale deel van deze roman versterken elkaar op deze manier. Het is een ronduit indrukwekkende prestatie van Catozzella. Hetzelfde geldt voor de ontwikkeling die Pietro en zijn vrienden doormaken – daar kunnen we nog eens iets van leren.

Ook jij zult stralen / Giuseppe Catozzella / Vertaling: Manon Smits / De Geus / 2019 / 219 blz. / ISBN 9789044541236

Lisa:  ik studeer aan de TU Delft. Ik lees al sinds ik heel klein ben. Tegenwoordig lees ik vooral veel Young Adult fantasy en Engelse/Nederlandse literatuur, bij voorkeur in het Engels. Tot mijn favorieten behoren de A Court of Thorns & Roses serie, To Kill a Mockingbird, The Remains of the Day en Fangirl. Mijn favorieten wisselen echter nogal per dag en per humeur.

 

Dit boek kun je meteen bestellen via de bestellink van Libris.nl

Bestellen